Onderzoek
Op deze pagina vind je informatie over onderzoeken die Vrouwen in Beeld zelf initieert en onderzoeken van anderen die we uitlichten om gender(on)gelijkheid in de audiovisuele sector zichtbaar te maken en structureel te verbeteren.
Van 2023 t/m 2025 hebben we verdiepend onderzoek gedaan binnen het onderzoekstraject ‘Ervaringen en perspectieven van vrouwelijke film- en televisieprofessionals’. Dit traject bevat vijf verdiepende onderzoeken die worden uitgevoerd onder leiding van de Universiteit Utrecht.
Het belang van onderzoek
In Nederland zijn geen langlopende onderzoeken naar de arbeidsmarktpositie en representatie van vrouwen in de audiovisuele sector. Vrouwen in Beeld wil grootschalig en duurzaam onderzoek aanjagen, omdat de resultaten nodig zijn om structurele ongelijkheid zichtbaar te maken en concrete stappen richting gelijkheid te zetten.
Onderzoek helpt om systemen te ontrafelen en vormt de basis voor verdere actie. In samenwerking met partners uit de sector verzamelen we data, duiden we ervaringen en ontwikkelen we handelingsperspectieven die aansluiten bij de praktijk. Zo dragen we bij aan een sector waarin iedereen gelijke kansen krijg, voor én achter de schermen.
Samengevat
Omdat we weten dat het lezen van onderzoeken geen sinecure is en veel tijd in beslag neemt, hebben we onderstaande samenvattingen gemaakt. Mocht je na het lezen van de samenvatting het hele onderzoek in willen duiken, mail ons dan vooral op info@vrouweninbeeld.nl
De werkomstandigheden van Nederlandse actrices blijven achter bij die van hun mannelijke collega’s. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Op hakken gezet en klein gemaakt’ van de Universiteit Utrecht. De onderzoekers voerden groepsgesprekken met actrices over hun werkomstandigheden, mogelijkheden voor professionele ontwikkeling, de prominente rol die het uiterlijk speelt bij zowel actrices als personages, de mate van inbreng, en de context van de sector en de cultuur.
Dat er net als in de rest van de wereld sprake is van een genderloonkloof in Nederland, blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Van de film- en televisiesector waren er wel vermoedens dat vrouwen minder betaald krijgen dan mannen voor hetzelfde werk, maar hard bewijs was er niet. Universiteit Utrecht deed een verkennend onderzoek naar inkomens en de resultaten laten zien dat deze vanuit verschillende perspectieven een genderloonkloof zichtbaar is.
Slechts 10,3% van de Nederlandse film- en televisieproducties tussen 2011 en 2020 werd gedraaid door een vrouwelijke Director of Photography (DoP). Voor het onderzoek ‘Meten met twee maten’ deed Universiteit Utrecht onderzoek naar de ervaringen van cameravrouwen in dit door mannen gedomineerde beroep. In groepsgesprekken spraken zij over aannames, ervaringen in de praktijk, gevolgen voor het privéleven en inspirerende voorbeelden.
Een opvallend gebrek aan diversiteit en een sterke mate van stereotypering kenmerken de representatie van vrouwelijke personages in de Nederlandse film- en televisiesector. Dat blijkt uit het onderzoek ‘‘Gewoon’ een Nederlandse vrouw’ van de Universiteit Utrecht. Om concreet te krijgen hoe vrouwen worden gerepresenteerd, zijn de scenario’s en gerealiseerde producties van een groot aantal Nederlandse speelfilms en series (2019-2023) geanalyseerd.
Dank aan alle partners
Deze onderzoeken zijn tot stand gekomen met ACT Acteursbelangen, Dutch Academy For Film, Platform ACCT, Netherlands Society of Cinematographers, Nederlandse Filmacademie, Netwerk Scenarioschrijvers en Universiteit Utrecht.
De onderzoeken zijn financieel gesteund door het Nederlands Filmfonds, het ministerie van OCW, NORMA Fonds, Platform ACCT, de Nederlandse Filmacademie en Netherlands Society of Cinematographers (NSC).
Gepubliceerde onderzoeken
Vrouwen in Beeld streeft ernaar zoveel mogelijk onderzoek naar vrouwen en media zichtbaar te maken. Hieronder vind je een verzameling reeds gepubliceerde onderzoeken.